Tôi từng gặp nhiều PT (personal trainer) dở. Khi biết cách các trung tâm đào tạo họ cũng chưa ổn và mức phí thì khá cao (500 - vài triệu/giờ) thì tôi đã từ bỏ ý định thuê PT của mình.

Hầu hết họ đều không được dạy một cách tử tế về dĩnh dưỡng và giải phẫu. Thậm chí, họ còn khá lười và coi thường cơ thể của khác hàng. Tôi chứng kiến một cô bé văn phòng người gầy yếu lại còn bị vẹo cột sống mà anh chàng PT vẫn bắt squat và tập mấy bài dễ tổn thương cột sống.

Tôi bắt đầu bằng việc google tên các huấn luận viên giỏi, rồi tìm đọc những cuốn sách họ đã xuất bản. Tất cả những cuốn sách fitness tôi đọc đều bằng tiếng anh. Điều đó không có nghĩa là sách tiếng việt không có cuốn nào chất lượng, chỉ là tôi chưa tìm được cuốn nào mà thôi.

Sau đây là review của tôi về tất cả những cuốn tôi đã từng đọc xếp theo thứ tự cực thích tới chán òm.

Những cuốn hay nhất

Link: https://www.goodreads.com/book/show/50794275-glute-lab

Tôi không nhớ đã tìm ra cái tên Bret Contreras từ đâu. Đây là người đã khiến tôi tập mông hăng say. Tôi đã đọc lại cuốn này không dưới 7 lần. Ngâm cứu từng chương một và thiết kế thử bài tập. Bạn có thể thấy cuốn này quan trọng và có ích với tôi như nào rồi đó.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/13588186-strong-curves

Bác Bret viết cuốn này cách cuốn Glute lab cỡ 10 năm nhưng cuốn này hay chả kém gì cuốn Glute lab. Điểm nhấn của cuốn này là hướng dẫn tập toàn thân thay vì chỉ tập trung mỗi mông như Glute lab.

Điều tạo nên sự khác biệt trong sách của bác Bret so với tác giả khác là giải thích cơ chế hoạt động và cách tự tạo bài tập cho riêng mình. Không phải là cho bạn sẵn một cái lịch tập rồi bảo bạn tập đi.

Tôi cảm thấy như mình là người làm chủ và cái giá phải trả ban đầu là tốn tiền mua sách và phải hút hết tinh hoa của chúng.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/15746753-starting-strength

Mark Rippetoe là một huấn luận viên powerlifting nổi tiếng của Mỹ. Tất cả những kỹ thuật của 3 động tác chính là Squat, Deadlifts, và Bench press tôi đều học từ cuốn này và các video hướng dẫn kỹ thuật trên kênh Youtube của bác Mark Rippetoe. Từ khoảng cách hai chân, cách cầm nắm cho tới cách hít thở đều viết rất chi tiết và dễ hiểu.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/1677880.Practical_Programming_for_Strength_Training

Đây là một cuốn sách viết về cách chia lịch tập và phương pháp tập cho powerlifters. Bạn sẽ chọn được chính xác mức tạ dựa vào công thức trong sách. Tôi không rõ nữ có tập được giáo trình này không và tôi cũng chưa có nhu cầu thử vì tôi không phải powerlifters. Nội dung sách cũng hơi nâng cao so với những gì tôi biết nên tôi đánh giá sách tốt và chắc chắn sẽ giới thiệu cho các bạn nam đọc.

Những cuốn tạm ổn

Link: https://www.goodreads.com/book/show/22716449-cassey-ho-s-hot-body-year-round

Hầu hết các bài thể dục đều có 3 phần: khởi động (warm-up), bài chính, và dãn cơ (cool-down). Cuốn sách này chỉ tất cả các động tác dãn cơ từ đầu tới chân, cách thực hiện chúng đúng kỹ thuật và giải thích các nhóm cơ mà từng động tác nhắm vào. Một cuốn sách hữu ích và có hình ảnh chi tiết.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/8473828-running-anatomy

Đọc sang tới cuốn thứ 3 có từ cuối là “Anatomy” thì tôi mới hiểu là đa số các cuốn có từ này đều chỉ toàn hình và hình. Có một dạo tôi cũng ham hố chạy marathon nên kiếm cuốn này đọc thử. Về sau, tôi thấy bản thân không hợp những môn thể thao ngoài trời phụ thuộc vào thời tiết khá nhiều vì tôi không thích việc nghỉ tập do trời mưa.

Ích lợi duy nhất của cuốn này là bổ sung vào kho tàng tri thức của tôi vốn hiểu biết về chạy bộ. Dù tôi cũng quên gần hết nội dung rồi. =)) Khi chạy, toàn bộ cơ thể tham gia vào quá trình chuyển động, chỉ cần một bộ phận bất ổn thì chạy có vấn đề. Đau đầu gối có thể tới từ việc cơ mông nhỡ và cơ mông nhỏ yếu, không đủ sức giữ thăng bằng cho cơ thể lúc chạy khiến đầu gối bị quá tải. Dù bạn chơi môn gì thì đừng nên bỏ qua nhóm cơ lớn như mông nhé.

Những cuốn có hình vẽ đẹp

Đây là những cuốn sách “gỗ xấu nhưng tốt nước sơn”, hình vẽ bên trong sách nhưng phần nội dung thì chán và dễ dàng google ra. Nếu đây là một cuốn sách về hội họa thì có lẽ tôi sẽ đánh giá 4 sao.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/22716449-cassey-ho-s-hot-body-year-round

Cassey Ho là thần tượng suốt những năm tháng cấp 3 và lên đại học của tôi. Cho tới một ngày tôi nhận ra cái tượng nào rồi cũng phải “đổ sập” theo năm tháng.

Đây là cuốn sách giấy đầu tiên mua từ Anh của tôi. Chất lượng sách tốt và hình vẽ siêu đẹp, cắt ra trang trí nhà cửa thì lung linh. 2 sao cho hình ảnh và chất lượng sách. 1 sao cho phần công thức món ăn. 0 sao cho phần bài tập.

Tất cả những bài tập theo hướng không dùng tạ đều khiến cơ bắp phát triển ít và chỉ cải thiện sự dẻo dai và linh hoạt cho cơ thể. Tác dụng chống nhăn nheo, chảy xệ, hay làm cơ thể nở nang gần như bằng 0. Bạn cũng có thể thấy chị này tập cả chục năm mà mông vẫn bé. Trong khi ở lò đào tạo “quái vật” của bác Bret Contreras, chỉ 2 năm đã biến một cô mông lép thành mông siêu bự. Dù sao thì vẫn có người sẽ đổ lỗi cho gen.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/22111623-delavier-s-women-s-strength-training-anatomy-workouts

Với sự hiểu biết của mình về cơ thể người và tài năng thiên phú về nghệ thuật, người họa sỹ Frédéric Delavier đã vẽ ra một cuốn sách tỉ mỉ từng chi tiết. Tôi đã thích hình ảnh cuốn này tới mức dành 2 sao cho hình vẽ và 0 sao cho nội dung.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/12793492-delavier-s-core-training-anatomy

Lại là một cuốn có đuôi “Anatomy” và của tác giả Delavier. Tôi đã rút kinh nghiệm là cứ thấy cuốn nào có chữ này là kiểu gì cũng nên né. 2 sao cho hình đẹp và 0 sao cho nội dung.

Những cuốn dở nhất

Link: https://www.goodreads.com/book/show/11115311-which-comes-first-cardio-or-weights

Một cuốn sách được nhiều trang tung hô và lời giới thiệu có cánh trên goodreads. Kiến thức thì cơ bản, google cái là ra. Các nghiên cứu được dẫn ra đã cũ và có khả năng outdated cao (~20 năm trước). Cuốn sách này sẽ có giá trị với người không biết gì. Còn với tôi thì không.

Link: https://www.goodreads.com/book/show/17856078-the-core-training-bible

Cuốn này cũng được tung hô, mở ra đọc thì chỉ là giới thiệu các động tác tập bụng, không có gì đặc biệt hết.